Ενώ το Euro 2024 βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στη Γερμανία, μια νέα μελέτη ρίχνει φως στη στάση των διαιτητών και εξηγεί γιατί κάποιοι «μάστορες» είναι αυστηροί και άλλοι λιγότερο:
«Είναι θέμα ύψους», λένε Γερμανοί και Αυστριακοί ερευνητές με επικεφαλής τον Mario Lackner του Πανεπιστημίου του Linz. Ο Lackner, μαζί με δύο ερευνητές από το Fernuniversität Hagen, ανέλυσαν 2.340 αγώνες από τη γερμανική Bundesliga μεταξύ 2014 και 2021 και εξέτασαν προσεκτικά πώς τιμωρήθηκαν οι παίκτες από διαφορετικούς διαιτητές. «Το υποσυνείδητο είναι αυτό που αποφασίζει: η μελέτη έδειξε ότι το ύψος ενός παίκτη σε σχέση με τον διαιτητή μπορεί να επηρεάσει τη σοβαρότητα και τον αριθμό των ποινών σε ποδοσφαιρικούς αγώνες», αναφέρει η μελέτη.
Το μέσο ύψος των ανδρών διαιτητών στην Bundesliga είναι 1,86μ, ενώ των ποδοσφαιριστών είναι 1,84μ. «Αν ένας διαιτητής είναι περίπου ένα κεφάλι πιο κοντός από τον παίκτη που θέλει να τιμωρήσει, είναι πιο πιθανό να επιβάλει αυστηρότερη ποινή σε περίπτωση φάουλ», επισημαίνει ο Lackner. «Μιλάμε ήδη για αλλαγή συμπεριφοράς του διαιτητή που μας εξέπληξε ως προς το ύψος… Υπάρχει 7 με 10% περισσότερες πιθανότητες ο διαιτητής να δώσει πέναλτι αν είναι 10 με 25 εκατοστά μικρότερος από τον παίκτη. ” αυτος λεει.
Η επιρροή του…Ναπολέοντα
Για παίκτες πολύ ψηλότερους από αυτούς, οι διαιτητές είναι πιο πιθανό να κάνουν φάουλ και να καταφύγουν σε κίτρινη κάρτα, για να κερδίσουν ασυνείδητα τον σεβασμό, λέει ο Lackner, και αποδίδει αυτή τη συμπεριφορά στο λεγόμενο «εφέ Ναπολέοντα».
Σύμφωνα με Άγγλους ιστορικούς, το γεγονός ότι ο Ναπολέοντας Βοναπάρτης ήταν πολύ μικρός ήταν η αιτία της επιθετικότητάς του!
Σύμφωνα με τους ιστορικούς, ο Ναπολέων είχε ύψος 1,68. Σίγουρα δεν ήταν τόσο μικρός εκείνη την εποχή, όταν οι άνθρωποι ήταν μικρότεροι λόγω κακής διατροφής και κακουχιών. Σύμφωνα με το BBC, οι ιστορικοί πιστεύουν τώρα ότι ο Ναπολέων ήταν στην πραγματικότητα δύο πόντους ψηλότερος από τον πρώην Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί. «Αναφερόμαστε στο μέγεθος του Ναπολέοντα όταν θέλουμε να περιγράψουμε ανθρώπους που αντισταθμίζουν το μικρό τους μέγεθος με τη δύναμή τους και την επιθετικότητά τους», υπογραμμίζουν οι Άγγλοι ιστορικοί.
Οι ψηλοί διαιτητές είναι λιγότερο αυστηροί
«Είναι ενδιαφέρον», λέει ο Lackner, «τα δεδομένα έδειξαν επίσης ένα αντίστροφο φαινόμενο Napoleon: Οι διαιτητές που είναι σχετικά ψηλότεροι από τον παίκτη που τιμωρούν επιβάλλουν λιγότερα πέναλτι τιμωρούν τους παίκτες που είναι κοντύτεροι από τους ίδιους παίκτες «στο ύψος των ματιών».
«Οι ψυχολόγοι θα έλεγαν ότι αυτό συμβαίνει απλώς επειδή σχετικά μικρότεροι άνθρωποι προσπαθούν να αποκτήσουν εξουσία μέσω αυτών των τιμωριών. Αυτό έχει αποδειχθεί σε πολλά πλαίσια και δεν μας εκπλήσσει που είναι το ίδιο εδώ», προσθέτει ο Lackner.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι στο δεύτερο ημίχρονο, σχετικά μικρότεροι διαιτητές επέβαλαν λιγότερο αυστηρές ποινές. Ο Lackner υποστηρίζει επίσης ότι είναι πιθανό οι ιδιαίτερα αυστηροί διαιτητές απλώς να αποδίδουν λιγότερο καλά στην καριέρα τους ή να επηρεάζονται ασυνείδητα.
Θα επηρεάσουν το Euro 2024
Οι ερευνητές αναμένουν μάλιστα ότι η διαφορά ύψους του διαιτητή θα επηρεάσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γερμανίας. «Υποψιάζομαι ότι θα λειτουργήσει με σχετικά παρόμοιο τρόπο. Στα διεθνή τουρνουά έχετε διαιτητές από όλη την Ευρώπη, που εκπροσωπούν την ελίτ, οπότε θα ήταν συναρπαστικό να το δούμε».
Ανεξάρτητα, υπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ των διαιτητών και του Ναπολέοντα. Όπως λέει ο βιογράφος του Βοναπάρτη MacLean: «Ο Ναπολέων ήταν ένας άνθρωπος που έπαιρνε ρίσκα και καθοδηγούνταν από την εξυπνάδα του. Ήταν ένας αναίσθητος άνθρωπος, αδιάφορος για τον πόνο των άλλων και πάνω από όλα ερωτευμένος με τον πόλεμο. » Ευτυχώς τέτοιοι διαιτητές δεν υπάρχουν. Μεγάλο ή μικρό…
