Ο γιος του έχει παιδικές αναμνήσεις από τον πατέρα του που υπέφερε από εφιάλτες. Μόλις το 1990 ο Ken Cook άρχισε να μιλά για τις εμπειρίες του πολέμου. Η ανάμνηση είναι δύσκολη. Αν και την ημέρα της απόβασης στη Νορμανδία, τα ξημερώματα της 6ης Ιουνίου 1944 (την περίφημη Ημέρα D που διαμόρφωσε την πορεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου), παρακολούθησε τα «πυροτεχνήματα» του βομβαρδισμού και ανησυχούσε για βρεγμένες κάλτσες.
Το πρώτο πλοίο που είδε στη ζωή του ο 98χρονος ήταν αυτό που τον μετέφερε από το Σαουθάμπτον στα ανοικτά των ακτών της Νορμανδίας τα ξημερώματα.
Αυτό το πρωί, μαζί με άλλους 24.969 Βρετανούς στρατιώτες, θα πατούσε το πόδι του στη γαλλική «άμμο», που είχε την κωδική ονομασία «Χρυσή Ακτή».
Συνολικά, 160.000 στρατιώτες έπλευσαν κάτω από τον νυχτερινό ουρανό, σε μια τεράστια αρμάδα από 3.000 αποβατικά σκάφη, 2.500 πλοία και 500 βοηθητικά και εμπορικά πλοία, επιφορτισμένα με την έναρξη της απελευθέρωσης της Ευρώπης.
Ήταν 18 ετών και πεζικός στο 7ο τάγμα Green Howards, με μόνο έξι εβδομάδες βασικής εκπαίδευσης υπό τη ζώνη του.
Ξαπλωμένος στην κουκέτα του, ο Κουκ ένιωσε τη συγκίνηση του Empire Rapier καθώς έφευγε από το λιμάνι στις 2 τα ξημερώματα, είπε στον Guardian.
Αλλά δεν ήταν φοβισμένος ούτε νευρικός. Σήμερα, παραδέχεται ότι επιστρέφει συχνά στην εποχή που τελικά σημαδεύτηκε.
«Η μνήμη των θυσιών μας ξεθωριάζει».
Ογδόντα χρόνια μετά την D-Day, ο Κουκ είναι καλά στην υγεία του και ένας από τους λίγους στη Βρετανία που μπορούν να μιλήσουν για εκείνη την ημέρα.
Στη Βρετανία, πιστεύει, η μνήμη των θυσιών που έγιναν εξασθενεί παρά τις προσπάθειές του να δώσει διαλέξεις στα σχολεία για να αφηγηθεί τον ηρωισμό όσων δεν επέστρεψαν.
«Σήμερα, πολλοί άνθρωποι δεν αντιμετωπίζουν αυτό το ζήτημα», λέει.
Οι βετεράνοι της D-Day μετακόμισαν: «Δεν αισθάνομαι ήρωας, κάναμε αυτό που έπρεπε να κάνουμε»
Αφού άφησε το σχολείο σε ηλικία 14 ετών το 1939, ο Κουκ πήγε με τον πατέρα του για να δουλέψει σε ένα εργοστάσιο πυρομαχικών ως «παιδί της παραγγελίας» κουβαλώντας φλιτζάνια τσάι και μηνύματα μεταξύ εργαζομένων που κατασκεύαζαν εναέρια πυροβόλα.
Αυτή ήταν η φάση που ο πόλεμος μεταξύ Βρετανίας και Γερμανίας δεν είχε ακόμη ξεκινήσει επίσημα.
«Έλα μαζί μας… είσαι έτοιμος να φύγεις»
Θυμάται τον πατέρα του, ο οποίος είχε προσφερθεί εθελοντικά στο ασθενοφόρο του St John ενώ εργαζόταν στα ορυχεία, να καλείται ως γιατρός. Τότε, το 1943, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, ήρθε η σειρά του: ένα γράμμα με τίτλο: «Έλα μαζί μας… είσαι έτοιμος να φύγεις»
«Δεν ήξερα καν τι σήμαινε να μπω στο στρατό»
«Δεν ήξερα καν τι σήμαινε να μπω στο στρατό», λέει
«Πήγα στο Ρίτσμοντ για τη βασική μας εκπαίδευση – και ήταν πραγματικά βασικό”.
Στο σκοπευτήριο δόθηκαν 10 σφαίρες – πέντε για βολή στα 100 γιάρδες και πέντε ακόμη στα 200 γιάρδες. «Την επόμενη φορά που πυροβόλησα το τουφέκι μου ήταν στη Νορμανδία. Ήταν προπόνηση για την Ημέρα της Νορμανδίας.
Μετακόμισε από στρατώνες σε στρατώνες και κατέληξε σε ένα αμερικανικό στρατόπεδο λίγο έξω από το Σαουθάμπτον.
«Και ένα πρωί, όταν ξυπνήσαμε, μας είπαν: «Μαζέψτε τους». Μας έβαλαν σε φορτηγά και πήγαμε στο Σαουθάμπτον.
“Δεν είχα ξαναδεί βάρκα”
«Δεν είχα δει ποτέ σκάφος και είχα δει παραλία μόνο μια φορά, σε μια ημερήσια εκδρομή», τονίζει.
Το βράδυ της 5ης Ιουνίου, οι στρατιώτες έπαιξαν χαρτιά και εγκαταστάθηκαν στις κουκέτες τους.
«Στις 2 τα ξημερώματα, κάποιος είπε: «Μετακομίζουμε». Προσπαθήσαμε να κοιμηθούμε, αλλά στις τρεις και μισή το ξυπνητήρι ήχησε πάνω από το ηχείο. Μαζέψαμε τον εξοπλισμό μας και πήγαμε στο πάνω κατάστρωμα», θυμάται.
«Για μένα, στα 18 μου, ήταν σαν μια περιπέτεια»
Ένας τρομερός συμμαχικός βομβαρδισμός των γερμανικών θέσεων στην ακτή είχε ξεκινήσει λίγο μετά τις 5 το πρωί, φωτίζοντας τον σκοτεινό ουρανό. «Είδαμε τις εκρήξεις, τις ρουκέτες. Αλλά για μένα, στα 18 μου, ήταν σαν μια περιπέτεια. Ήμασταν περίπου έξι ή επτά μίλια από την ακτή. Μπήκαμε στην προβλήτα.
Κάποιοι ήταν άτυχοι. Καθώς το πλοίο προσγείωσης λικνιζόταν, έπρεπε να είμαστε προσεκτικοί. ΔΕΝας έρθει η κατάλληλη στιγμή να παρέμβουμε.
Έχουμε ακούσει ιστορίες άλλων πλοίων, ανθρώπων που έπεσαν στη θάλασσα με όλο τον εξοπλισμό τους – δεν είχαν καμία ελπίδα».
Ο Κουκ βρισκόταν στη μέση του πλοίου με άλλα 30 άτομα. “Άλλοι ήταν κατάκοιτοι, άλλοι άρρωστοι. Απλώς έβλεπα τα…πυροτεχνήματα.
«Δεν φοβόμουν τις σφαίρες, φοβόμουν ότι οι κάλτσες μου θα ήταν υγρές»
Το σκάφος του Κουκ σταμάτησε λίγα μέτρα από την άμμο στις 7:45 π.μ. «Πήδηξα στο νερό. Πύραυλοι πέταξαν πάνω από το κεφάλι μου, σφαίρες συρρέουν γύρω μου, αλλά δεν με ενόχλησε. Αυτό ένιωσα. Δεν φοβόμουν τις σφαίρες, φοβόμουν ότι οι κάλτσες μου θα βραχούν. »
Οι στρατιώτες έλαβαν εντολή να εγκαταλείψουν την παραλία το συντομότερο δυνατό.
«Αν κάποιος πυροβοληθεί, έπρεπε να τον επαναφέρουμε στη θέση του, οι γιατροί το έκαναν αυτό», λέει ο Κουκ. «Έπρεπε να φτάσουμε στην εκστρατεία όσο το δυνατόν γρηγορότερα».
«Αυτοί είναι οι πρώτοι Γερμανοί που έχω δει στη ζωή μου»
«Όταν προσγειωθήκαμε, υπήρχε κάποιο κατεστραμμένο πυροβολικό στα αριστερά μας και κάποιοι Γερμανοί αιχμάλωτοι πολέμου τους μάζευαν. «Είναι οι πρώτοι Γερμανοί που έχω δει στη ζωή μου».
Ο Κουκ και η ομάδα του είχαν μια αποστολή για να καθαρίσουν τα γύρω χωριά από τα γερμανικά στρατεύματα. Δεν θυμάται να πυροβόλησε ούτε ένα πυροβολισμό από το όπλο του εκείνη την πρώτη μέρα.
«Η επόμενη φορά που είδα Γερμανούς ήταν όταν περπατούσα στο δρόμο και ήταν πέντε ή έξι από αυτούς σε ένα χαντάκι, προσποιούμενοι τους νεκρούς», είπε. Εντόπισα ένα, τα βλέφαρά του άνοιξαν. Κάλεσα έναν λοχία και συνελήφθησαν».
Έφτασαν σε μερικά γερμανικά χαρακώματα όπου εγκαταστάθηκαν για τη νύχτα. «Αλλά μπορούσαμε να ακούσουμε τους βομβαρδιστές που περνούσαν και τις εκρήξεις», είπε.
«Την επόμενη μέρα έφεραν πρωινό με φορτηγά. Και ξαφνικά κάποιος είπε: “Πού είναι ο Τζακ;” Πού είναι ο Μπιλ; Σκοτώθηκαν στην παραλία, απάντησε ένας άλλος. Τότε κατάλαβα ότι αυτό που κάναμε ήταν πολύ, πολύ σοβαρό. Όλος αυτός ο ενθουσιασμός από την προηγούμενη μέρα έχει χαθεί…»
naftemporiki.gr
