Πιστός στο «ραντεβού» με την ιστορία και τη μνήμη, ο μεγάλος φωτορεπόρτερ Αριστοτέλης Σαρρηκώστας βρέθηκε και φέτος στην περιοχή του Πολυτεχνείονα αποτίσουν φόρο τιμής στους μαθητές και στους απλούς πολίτες που σκοτώθηκαν 17 Νοεμβρίου της Χούντας.
Τον «έπιασε» ο στόχος της Eurokinissi Αριστοτέλης Σαρρηκώστας εντός Πολυτεχνείο στην οδό Πατησίων, όπου έγραψε ιστορία με τη φωτογραφία του από το τανκ να γκρεμίζει την πύλη του εκπαιδευτικού ιδρύματος.
Μερικά από όσα είχε πει στο Reader ο Αριστοτέλης Σαρρηκώστας
Ο Αριστοτέλης Σαρρηκώστας ως φωτορεπόρτερ έχει πάρει πλέον το βάπτισμα του πυρός σε εμπόλεμες ζώνες. στον πόλεμο των έξι ημερώνστη Μέση Ανατολή. Ακολούθησαν δεκάδες αναθέσεις, καθιστώντας τον έναν από τους πιο έμπειρους φωτορεπόρτερ του AP. “Ωστόσο, άλλο να καλύψεις έναν πόλεμο στο εξωτερικό και άλλο να καλύψεις ένα λουτρό αίματος στη χώρα σου. Στην πόλη σου. Εκεί μεγάλωσες. Το φορτίο είναι πιο βαρύ”, μου είπε.
Και κάπως έτσι φτάσαμε Νοέμβριος 1973 γεμάτο γεγονότα. Η φλυαρία είχε σταματήσει. Ο ουρανός είχε ανοίξει. Δεν μπορούσα να ακούσω τίποτα άλλο εκτός από αυτόν. Σαν να σταμάτησαν όλοι οι άλλοι θόρυβοι. Δεν υπήρχε αυτοκίνητο, ούτε κόσμος. «Εκείνη την εποχή, μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας ήταν αρκετή για να “ανακαλύψω” ένα καλό θέμα. Η ένταση ήταν τεράστια» μου λέει και ξεκινά την αφήγηση.
Διαβάστε ακόμα: Το μικρότερο θύμα στο Πολυτεχνείο ήταν μόλις 5 ετών – Ο πατέρας του ήταν στο μπαλκόνι
«Στις 15 Νοεμβρίου, το πρωί, μάθαμε ότι κάτι συνέβαινε στο Πολυτεχνείο. Πιάνω τις φωτογραφικές μου μηχανές, γεμίζω την τσάντα μου με φιλμ και κατεβαίνω τη σκάλα. Τα γραφεία του AP βρίσκονταν τότε στην οδό Ακαδημίας 27, κοντά στη διασταύρωση με τη Βασιλίσσης Σοφίας. Ήμουν επόμενος. Πήγα να δω τους μαθητές κρεμασμένους από τα κάγκελα. Να φωνάζουν συνθήματα. Με τον καιρό, το πλήθος μεγάλωνε. Και δεν ήταν μόνο οι μαθητές. Ήταν επίσης οικοδόμοι, εργάτες, υπάλληλοι κ.λπ. Οι μαθητές αρχικά διαμαρτυρήθηκαν εναντίον του. Νόμος 1347 περί στρατολογίας. Ουσιαστικά η χούντα προσπαθούσε να «σπάσει» το φοιτητικό κίνημα. Στη συνέχεια προστέθηκε το αίτημα για ελεύθερες εκλογές στα πανεπιστήμια. Μετά ήρθε η πτώση της χούντας. Οι μαθητές ήταν αποφασισμένοι. Μπορούσες να το δεις. Ήθελαν να πάνε μέχρι τέλους» μου λέει και συνεχίζει με την ένταση στη φωνή του να ανεβαίνει συνεχώς.
«Μπήκαμε στο Πολυτεχνείο. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση η οργάνωση που ήταν εκεί από τις πρώτες ώρες. Έφτιαξαν το ραδιόφωνο, το φαρμακείο κλπ. Εκτός από αστυνομία είχε αρχίσει να χτυπά με πλαστικές μπάλες. Είδα πολλά τραυματισμένα παιδιά μπροστά στα μάτια μου. »
Όλο αυτό το διάστημα, εκείνη την πρώτη μέρα της ιστορικής κατοχής, ο Αριστοτέλης Σαρρηκώστας δεν σταμάτησε ποτέ να φωτογραφίζει όσα συνέβαιναν γύρω του. Στη συνέχεια επέστρεψε στα γραφεία του AP και άρχισε να δημοσιεύει τις φωτογραφίες. Την επόμενη μέρα, 16 Νοεμβρίου, τον βρήκαμε εκεί. Αυτή τη φορά οι μαθητές κάλεσαν δημοσιογράφους και φωτορεπόρτερ για να τους δείξουν πώς λειτουργεί η κατάληψη του ΕΜΠ. «Η χούντα είχε βγάλει τον στρατό στους δρόμους, τώρα πυροβολούσαν εν ψυχρώ. Σκορπίστηκαν στις ταράτσες γύρω από την Πολυτεχνική Σχολή αλλά και σε Ομόνοια, Σύνταγμα, Μοναστηράκι.. Σε διάφορα σημεία του κέντρου σημειώθηκαν επεισόδια. Μαθητές έξω από το πολυτεχνείο έγραψαν συνθήματα σε λεωφορεία και αυτοκίνητα και μοίρασαν αφίσες τις οποίες τύπωσαν μέσα στο ΕΜΠ. Έπρεπε όμως κάποια στιγμή να φύγω. Πήγαινε πίσω στο γραφείο μου για να εκτυπώσεις τις σημερινές φωτογραφίες», λέει και συνειδητοποιώ ότι αν του δίναμε την ευκαιρία να εκτυπώσει και ταυτόχρονα να μην σταματήσει ούτε λεπτό να βγάλει νέες φωτογραφίες, θα το έκανε.
Ωστόσο, οι ώρες περνούν, η νύχτα, έχοντας πλέον πέσει για τα καλά, αφήνει τις σκιές να κυκλοφορούν. Ο Αριστοτέλης Σαρρηκώστας βρίσκεται στο γραφείο του όταν ακούει έναν γνώριμο θόρυβο. Ακούει πιο προσεκτικά. Ναί. Τα ρομπότ ακούγονται. Τα τανκς βγαίνουν ξανά στους δρόμους. «Ειδοποιώ τον μάνατζέρ μου, τον Φιλ Ντόπουλο, του λέω: «Άκου. Ακούστε προσεκτικά.” Ακούει και φοβισμένος μου λέει “Καταραμένος άνθρωπος! Είναι τανκς. Πάρε τα μηχανήματα σου και φύγε”. Αλλά φοβόμουν να πάω μόνος. Ήθελα να κάνω παρέα. Του λέω «Θα πυροβολήσω, αλλά κάποιος πρέπει να είναι εκεί, μαζί μου, για να γράψει την ιστορία». Τον πείθω να πάμε μαζί και τελικά μπαίνουμε στο αυτοκίνητό του, μια ελιά Jaguar, και μαζί ξεκινήσαμε για το Πανεπιστήμιο. Μπροστά μας ήταν μια φάλαγγα από τανκς. Καταφέρνουμε να μπούμε ανάμεσά τους. Δεν ήθελα να ξεχωρίσουμε. Ήθελα να είμαστε μέρος της φάλαγγας. Κάποια στιγμή έφτασε ένα αυτοκίνητο ασφαλείας στην πλευρά του συνοδηγού. Τραβηγμένο όπλο και βρισιές, ο οδηγός μας είπε να βγούμε από τη φάλαγγα. Σε κλάσματα δευτερολέπτου έπρεπε να κάνω κάτι. Έβαλα τον δείκτη μου μπροστά από τα χείλη μου και του έδωσα ένα μακρύ»σσς‘. Έπρεπε να τον ψαρέψω! Γύρισε και είπε κάτι στον συγκυβερνήτη του, μετά γύρισαν δεξιά και μας άφησαν να συνεχίσουμε το δρόμο μας. Οι αγγλικές πινακίδες που είχε ο Phil στο αυτοκίνητό του σίγουρα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Θα μας έκανε να μοιάζουμε με ξένους πράκτορες. Θα μας περνούσε για δικούς του. »
“Στις 2:55 π.μ. το τανκ γύρισε τον πυργίσκο προς την Ecole Polytechnique. Ένιωσα μια μικρή ανακούφιση γιατί νόμιζα ότι θα εξαφανιζόταν. Γέλασα. Ο οδηγός περπάτησε θορυβώδης, το τανκ έβγαλε ένα μεγάλο σύννεφο καπνού και ετοιμαζόταν να πέσει στην πύλη της École Polytechnique του είχα διαβάσει μια φορά (σ.σ.: μιλάει για τον τεθωρακισμένο στρατιώτη Α. Σκευοφύλαξ, που ήταν ο οδηγός του τανκ) και είπε ότι πήγαινε αργά – αργά. Πήγε ολοταχώς και έπεσε δύο φορές στην πόρτα. Έλιωσε τις μπάρες και ένα αυτοκίνητοπου αργότερα έμαθα ότι ήταν η Mercedes του Πρύτανη και μπήκα στην πλατεία. Σοκαρίστηκα, αλλά όταν κρατάς την κάμερα στα χέρια σου πρέπει να αφήσεις τα συναισθήματά σου στην άκρη. Οι μαθητές στα κάγκελα έπεσαν στο έδαφος όπως πέφτουν τα πορτοκάλια όταν κουνάς μια πορτοκαλιά. Δεν ξέρω αν σκοτώθηκε κανείς εκεί. Αυτό με ρωτάνε συνέχεια. Δεν θέλω να πω ψέματα. εγώ νεκρός Δεν είδα Αλλά άκουσα εκατοντάδες πυροβολισμούς και άκουσα επίσης γκρίνιες. »
Μέσα στο χάος ο Αριστοτέλης Σαρρηκώστας αφήνει το πόστο του και φτάνει στη μέση της Πατησίων. Εδώ βγάζει ίσως την πιο σημαντική φωτογραφία. Το τανκ είναι μέσα στην αυλή με μόνο το κανόνι του να προεξέχει. Αυτή είναι η απόδειξη ότι το τανκ που είχε φωτογραφίσει νωρίτερα είχε γκρεμίσει την πύλη.
