Μετά από συνοδική απόφαση, που ελήφθη κατά τη Σύνοδο της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου στις 2 Απριλίου 2024, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος διοργάνωσε, μέσω της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητας, επιστημονική ημερίδα στις 13 και 14 Δεκεμβρίου 2024. με γενικό θέμα: «Η ορθόδοξη χριστιανική παράδοση της Κύπρου από την εποχή του Αποστόλου Παύλου μέχρι σήμερα».
Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της 50ής επετείου από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο (Ιούλιος-Αύγουστος 1974).
Οι εργασίες του Συνεδρίου ξεκίνησαν το απόγευμα της Παρασκευής 13 Δεκεμβρίου στην αίθουσα πολιτιστικών εκδηλώσεων του Συνοδικού Μεγάρου, με τον χαιρετισμό του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου. Το χαιρετισμό διάβασε ο Σεβασμιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Θεόκλητος Μέντης, Γραμματέας της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητας.
ΕΧΕΙ Η σωτηρία του Μακαριωτάτου ανέφερε μεταξύ άλλων ότι:
Ως Έλληνες πρέπει να νιώσουμε ότι ο Ελληνισμός της Κύπρου και η Ελλάδα είναι ένα σώμα και ένα πνεύμα και ότι η Κύπρος είναι το τελευταίο προπύργιο του ελληνισμού στην Ανατολή. Ότι η Κύπρος είναι μέρος του έθνους μας, ένας τόπος που απειλείται συνεχώς και μεθοδικά.
Στη συνέχεια απευθύνθηκε χαιρετισμός στο Συνέδριο από τον Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού Μ. ΙγνάτιοΠρόεδρος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητας.
Ο Σεβασμιώτατος θυμήθηκε την ανακάλυψη του ποιητή Γιώργου Σεφέρη ότι η Κύπρος είναι ένας τόπος όπου το θαύμα εξακολουθεί να λειτουργεί.
Ηχογράφησε τη σειρά των 10 διαλέξεων για την Ελληνική Επανάσταση και 3 διαλέξεων για τον Μικρασιατικό, τον Ποντιακό και τον Θρακικό Ελληνισμό, που οργάνωσε η Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητας της Εκκλησίας της Ελλάδος και ευχαρίστησε τον οίκο της έκδοσης ΑΡΧΟΝΤΑΡΙΚΗ για την επιμελή δημοσίευση των πράξεων. όλων των προηγούμενων επιστημονικών συνεδρίων της Επιτροπής και για την υπόθεσή της δημοσίευση των πρακτικών του συνεδρίου αυτού.
Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε επίσης το Παγκόσμιο Φόρουμ Θρησκευμάτων και Πολιτισμών της Ιεράς Μονής Κύκκου Κύπρου, για την ευγενική παραχώρηση της έκθεσης φωτογραφιών κατεστραμμένων ναών μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου, Καθ. Μ. Εμμανουήλ Βαρβούνης, Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΙΘ, παρουσίασε τις εισαγωγικές του σκέψεις για τους στόχους του Συνεδρίου.
Ακολούθησε η πρώτη συνεδρία με ομιλητές:
ΣΥΝΕΔΡΙΑ 1: Η ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ
Ομιλητής: Επίτιμος. Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού Μ. Ιγνάτιος
Βασίλειος Τζέρπος, επίκουρος καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, με θέμα: «Η διάδοση του Χριστιανισμού στην Κύπρο».
Ευάγγελος Χρυσός, ομότιμος καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με θέμα: «Η λειτουργία των Αυτοκεφάλων της Κύπρου από τον 5ο έως τον 1ο αιώνα».
Χαράλαμπος Χοτζάκογλου, Βυζαντινολόγος, Δρ. Πανεπιστήμιο Βιέννης, διευθυντής της παγκόσμιας προσέγγισης των θρησκειών και του πολιτισμού της Ιεράς Μονής Κύκκου, με θέμα: «Ο Ύμνος του Ακαθίστου και της Κύπρου».
Η εργασία συνεχίστηκε με τη 2η Συνεδρία και τους παρακάτω ομιλητές:
ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΤΗΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ
Πρόεδρος: Σεφ Θεόκλητος Μέντης
Δημήτριος Τριανταφυλλόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, με θέμα: «Η εκκλησιαστική τέχνη στην Κύπρο ανάμεσα σε δύο κόσμους: Βυζάντιο και Δύση» (Την εισήγηση διάβασε ο κ. Χαράλαμπος Χοτζάκογλου).
Γεώργιος Χαριζάνης, αναπληρωτής καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας στο ΔΠΘ, με θέμα: «Κύπρος: καταφύγιο μοναχών και άλλων προσωπικοτήτων κατά τους βυζαντινούς αιώνες».
Αθανάσιος Ηλίας, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης της Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ, με θέμα: «Μοναστήρια της Παναγίας στο Τρόοδος».
Χάρης Μελετιάδης, καθηγητής Ιστορίας στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, με θέμα: «Η Εκκλησία της Κύπρου ως παράγοντας ιστορικότητας των συνόρων: προς μια διακρατική συνύπαρξη με το βυζαντινό χρώμα».
Το πρωί του Σαββάτου οι εργασίες του Συνεδρίου συνεχίστηκαν με τρεις συνεδρίες κατά τις οποίες οι παρακάτω ομιλητές παρουσίασαν ανακοινώσεις:
ΤΡΙΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΤΑ ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΚΡΑΤΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Χολέβας
Αθανάσιος Καραθανάσης, Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ και Καθηγητής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, με θέμα: «Επαναστατικά κινήματα στην Κύπρο. 16ος – 18ος αιώνας.
Κωστής Κοκκινόφτας, ιστορικός, διευθυντής του Κέντρου Μελέτης της Μονής Κύκκου, με θέμα: «Η εθνική και κοινωνική προσφορά της Μονής Κύκκου κατά την Τουρκοκρατία».
Αικατερίνη Παπαζαχαρία, λέκτορας διπλωματικής ιστορίας και διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου, με θέμα: «Ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός και η εμπλοκή του στις διαδικασίες της Ελληνικής Επανάστασης σε ταξιδιωτικά κείμενα της εποχής».
Ανδρέας Βόσκος, Ομότιμος Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ, με θέμα: «Η Εκκλησία της Κύπρου στον αγώνα για την ελληνική ελευθερία».
ΤΕΤΑΡΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: «ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΕΙΣΒΟΛΗΣ ΤΟΥ 1974 ΚΑΙ Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΘΗΣΑΥΡΩΝ
Πρόεδρος: Καθηγητής Εμμανουήλ Βαρβούνης
κ. Πορφύριος, Επίσκοπος Νεαπόλεως, πτυχιούχος ιστορίας, αρχαιολογίας και θεολογίας, πρόεδρος των συνοδικών επιτροπών της Εκκλησίας της Κύπρου, με θέμα: «Πολιτιστική κληρονομιά στην κατεχόμενη Κύπρο – 50 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή».
Αρχηγός Αρίσταρχος Γκρέκας, Αναπληρωτής Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής της Ελληνικής Ακαδημίας Επιστημών, με θέμα: «Παράνομη διακίνηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου, προκλήσεις και προστασία».
Μάνθα Ζωγράφου, Πρωτοδίκης, διδάκτορας της Νομικής Σχολής Αθηνών, με θέμα: «Η καταστροφή μέρους της πολιτιστικής κληρονομιάς και ειδικότερα των θρησκευτικών θησαυρών της κατεχόμενης Κύπρου μετά την τουρκική εισβολή. Το νομοθετικό πλαίσιο και τα νομικά εργαλεία στις προσπάθειες διάσωσης και επαναπατρισμού.
Ε ́ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ
Πρόεδρος: Ευάγγελος Παππάς
Χριστιαλένα Ξύκη, κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη θεολογία, με θέμα: «Η υγεία είναι πλούτος (η υγεία είναι το πρώτο αγαθό). Η διαδρομή της λαϊκής αφοσίωσης στον Άγιο Θεράποντα από την Κύπρο στην Ελλάδα.
Ιωάννης Λαδάς, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ και Διδάκτωρ Θεολογίας ΑΠΘ, με θέμα: «Η συμβολή της Εκκλησίας της Κύπρου στην προετοιμασία της σύγκλησης της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας (1923 -2016).
Το Συνέδριο ολοκληρώθηκε με τα συμπεράσματα και τις διαπιστώσεις του Προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής, Καθηγητή Μ. Εμμανουήλ Βαρβούνη, ο οποίος τόνισε χαρακτηριστικά τα εξής:
Συμπερασματικά, με βάση τα επιμέρους ευρήματα, καθώς και τα κοινά στοιχεία των επιμέρους ανακοινώσεων, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι σε παλαιότερες ιστορικές περιόδους και στο ανατολικό τόξο του άκριτου ελληνισμού, που ορίζεται από την Κύπρο έως τη Μικρά Ασία, την Ιωνία, τον Πόντο, την Καππαδοκία. και τη Θράκη, όταν και όπου βασίλευε η Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως συνέβαινε στην Κύπρο για αιώνες, η συνείδηση του φύλου ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την τάξη και στην εκκλησιαστική ζωή Έτσι γεννήθηκε η ελληνορθόδοξη πολιτιστική ταυτότητα, που για αιώνες ήταν ο κυρίαρχος αυτοπροσδιορισμός των χριστιανικών πληθυσμών στις προαναφερθείσες περιοχές.
Από το γραφείο τύπου του
Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος
Η αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους αυτού επιτρέπεται μόνο εάν το Romfea.gr αναφέρεται ως πηγή με ενεργό σύνδεσμο στο εν λόγω λήμμα.
