Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, ένας μεσαιωνικός πύργος, γνωστός σήμερα ως ο Φραγκικός Πύργος. Μέρος του στέκεται ακόμα και σήμερα στον χώρο, ενώ φωτογραφίες από εκείνη την εποχή αποκαλύπτουν ένα εντελώς διαφορετικό «τοπίο» στον χώρο. ιερός βράχος.
Ο πύργος χτίστηκε μετά την κατάληψη της Αθήνας από τους Σταυροφόρους το 1204. κατά την τέταρτη σταυροφορία. Ήταν μέρος των οχυρώσεων που έχτισαν οι Φράγκοι για να προστατεύουν από επιθέσεις. Ωστόσο, με τα χρόνια, μέχρι την κατεδάφισή του, απέκτησε διάφορες χρήσεις, αφού λειτούργησε ακόμη και ως φυλακή.
Διαβάστε ακόμα: Madrasas: Η τραγική ιστορία της πόρτας που συναντάς «τυχαία» στην Πλάκα
Πώς ήταν ο φράγκικος πύργος;
Βρισκόταν στην περιοχή του Παρθενώνα και αποτελούσε στρατηγικό σημείο παρατήρησης και άμυνας, καθώς πρόσφερε πανοραμική θέα στην πόλη της Αθήνας και στα περίχωρά της. Παράλληλα χρησίμευε και ως κατοικία, γιατί η οικογένεια Ατχιόλη -που θα το έχτιζε, αν και κάποιες πηγές το αποδίδουν στη δυναστεία των Ντε Λα Ρόουζ- είχε μετατρέψει τα Προπύλαια σε παλάτι. Από πάνω ήταν αναμμένα φώτα φάρων που θα ήταν ορατά μέχρι τον Ακροκόρινθο της Πελοποννήσου.
Διαβάστε ακόμα: Τι γράφτηκε στην κορυφαία καθημερινή εφημερίδα της Αθήνας
Χτίστηκε με πέτρες από λατομεία Πεντέλης και Πειραιάχρησιμοποιήθηκαν όμως και για την κατασκευή του υλικά αρχαίων κτισμάτων της Ακρόπολης.
Ο πύργος ήταν ένα τετράγωνο κτίσμα ίσου ύψους, που είχε μόνο μια είσοδο στα δυτικά και μια εσωτερική ξύλινη σκάλα. Είχε ύψος 26 μέτρα, μήκος 8,7 μέτρα και πλάτος 7,8 μέτρα, ενώ οι τοίχοι του είχαν πάχος 1,75 μέτρα στη βάση του. Αρχιτεκτονικά, έμοιαζε ακριβώς με τους Φράγκικους πύργους της Βενετίας.
Η φυλακή του Οδυσσέα Ανδρούτσου
Επί Τουρκοκρατίας ο πύργος, γνωστός ως Γούλας ή Κούλας, χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη αλατιού και φυλακή. Όταν ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση, δώδεκα επιφανείς Αθηναίοι φυλακίστηκαν ως όμηροι από τις οθωμανικές αρχές, εννέα από τους οποίους εκτελέστηκαν και τρεις κατάφεραν να διαφύγουν. Στον συγκεκριμένο πύργο φυλακίστηκε το 1825 Στρατηγός Οδυσσέας Ανδρούτσοςαπό τους πολιτικούς του αντιπάλους, και εκεί βασανίστηκε και τελικά σκοτώθηκε.
Το γκρέμισμα και οι αντιδράσεις των Ευρωπαίων
Μετά την απελευθέρωση της Αθήνας από την Οθωμανική Αυτοκρατορία ξεκίνησε μια προσπάθεια μεταρρύθμισης της πόλης. Μάλιστα, ο πατέρας του βασιλιά Όθωνα, Λουδοβίκος Α’ της Βαυαρίας, είχε στείλει τον κλασικό αρχιτέκτονα στην Ελλάδα. Λέο φον Κλέντζε ηγετική πολεοδομία. Ήδη από το 1834 η Ακρόπολη ανακηρύχθηκε αρχαιολογικός χώρος.
Στόχος των επεμβάσεων που έγιναν και στον Ιερό Βράχο ήταν ο καθαρισμός οχυρώσεων και άλλων μεσαιωνικών και οθωμανικών κατασκευών, καθώς και η αποκατάσταση μνημείων. Ανάμεσα στα κτίρια που θα κατεδαφιστούν είναι και ο φράγκικος πύργος. Το 1875 (κατ’ άλλους το 1874), με συμβουλές και χρηματοδότηση από τον Eric Schliemannο πύργος «έπεσε», προκαλώντας όμως κύμα αντιδράσεων, ιδιαίτερα στη Δυτική Ευρώπη. Ήταν η εποχή που στη Δύση… επαναξιολογούσαμε το μεσαιωνικό παρελθόν της Ευρώπης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ιστορικός της Φραγκικής Ελλάδας William Miller, στο βιβλίο του «Οι Λατίνοι στο Λεβάντε, μια ιστορία της Φραγκικής Ελλάδας» (σελ. 401) αναφέρει σχετικά με την κατεδάφιση του Πύργου ότι ήταν «πράξη βανδαλισμού ανάξια κάθε λαού εμποτισμένου με τη συνέχεια της ιστορίας».
