Κάτω από τη «σκιά» του clawback φαίνεται ότι το πρώτο δίμηνο του 2025 θα περάσει ο τομέας του clawback φάρμακοκαθώς οι επιχειρήσεις θα πρέπει να λαμβάνουν την ενημέρωση στις τις υποχρεωτικές δηλώσεις που υποχρεούνται να υποβάλλουν στο Δημόσιολόγω υπέρβασης του προκαθορισμένου προϋπολογισμού για φάρμακα.
Ειδικότερα, έως τον Ιανουάριο, η Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) αναμένεται να στείλει τη «συγγνώμη» έκθεση για την πλεονάζουσα νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη το 2ο εξάμηνο του 2023, δίνοντας σαφή εικόνα των αποδόσεων του έτους.
Το πρώτο δίμηνο του 2025 εκτιμάται ότι θα «εξαφανιστούν» και οι ενημερώσεις για το 1ο εξάμηνο του 2024, ενώ αναλόγως το επόμενο διάστημα θα πρέπει να εκδοθεί ανάκτηση για υπερδαπάνες στην κοινότητα των φαρμακείων και στα φαρμακεία τους. ΕΟΠΥΥ.
Το 2023 έχει αναγνωριστεί ευρέως ως το χειρότερο έτος για υποχρεωτικές επιστροφές συνολικά και φαίνεται να είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που το μερίδιο της φαρμακευτικής βιομηχανίας στις δαπάνες φαρμάκων θα ξεπεράσει αυτό του κράτους.
Ειδικά σε ό,τι αφορά την ανάκαμψη των νοσοκομείων, ενδεικτικό είναι το πρώτο εξάμηνο, στο οποίο έφτασε στο μεγαλύτερο μέρος της αγοράς έως και 83% εμπορικός, προκαλώντας σοκ στις εταιρείες που διανέμουν νοσοκομειακά φάρμακα.
Η ασφυκτική κατάσταση που διαμορφώθηκε στην αγορά καθώς και οι πιέσεις που άσκησε στο Υπουργείο Υγείας ώθησαν τον αρμόδιο υπουργό Άδωνι Γεωργιάδη να λάβει έκτακτα μέτρα για την ανακούφιση των επιχειρήσεων και τη διασφάλιση της πρόσβασης των ασθενών στα φάρμακα, όπως η «ένεση» 20. εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του έτους με έκτακτη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Οικονομικών και προσθήκη 33 εκατ. ευρώ χάρη στα προϋπολογιζόμενα κονδύλια για τους κλειστούς προϋπολογισμούς που δεν δαπανήθηκαν.
Μάλιστα, τις τελευταίες μέρες του 2024 δημοσιεύτηκε η αναμενόμενη κοινή υπουργική απόφαση για τροποποίηση της κατανομής ορίων για το έτος 2023 για τις φαρμακευτικές δαπάνες των Νοσοκομείων του ΕΣΥ και το «ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ» ΓΝΘανοίγοντας το δρόμο για την έκδοση των σχετικών σημειώσεων και τη διαμόρφωση της τελικής εικόνας.
Όπως ήδη γνωρίζαμε, το όριο για τα νοσοκομειακά φαρμακευτικά έξοδα, πέραν του οποίου ενεργοποιείται ο μηχανισμός αυτόματης αποζημίωσης, ορίζεται στα 557 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 538,5 εκατ. ευρώ αφορούν νοσοκομεία ΕΣΥ και 18,5 εκατ. ευρώ στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογιών «Παπαγεωργίου».
Στην εντός έδρας έκταση και ο “Ραβασάκης” για το 2024
Κατά τη «λήξη» της προηγούμενης χρονιάς λύθηκε άλλη μια εκκρεμότητα για την έκδοση των πρώτων χαρτονομισμάτων για το έτος 2024.
Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ η τροποποίηση της κοινής υπουργικής απόφασης σχετικά με την κατανομή της μέγιστης αύξησης στον προϋπολογισμό των φαρμάκων, ύψους 300 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο της συμφωνίας με το Recovery and Resilience Fund (RAF).
Υπενθυμίζεται ότι ο εξορθολογισμός του clawback αποτελεί δέσμευση στο πλαίσιο της συμφωνίας με το ΤΑΑ, που περιλαμβάνει και τη θεσμοθέτηση των ποσών μείωσής του από το 2022.
Με έτος βάσης το 2020 έχουν τεθεί όρια υπέρβασης δαπανών, πέρα από τα οποία -εκτός από τις φαρμακευτικές εταιρείες- ευθύνεται και το κράτος.
Το νόμιμο ποσό για το 2024 είναι 300 εκατομμύρια. ευρώ τα οποία, λόγω της κρισιμότητας της κατάστασης, είχαν εγγραφεί νωρίτερα στον προϋπολογισμό, αν και βάσει της αντίστοιχης δέσμευσης θα μπορούσαν να εκταμιευθούν με τη μορφή αποζημίωσης έως το 2025.
Με τη νέα απόφαση η κατανομή του ποσού ορίζεται ως εξής:
- 60.000.000 ευρώ για φαρμακευτικές δαπάνες (κοινοτικά φαρμακεία) ΕΟΠΥΥ (από 80.000.000 ευρώ)
- 85.000.000 ευρώ για φαρμακευτικές δαπάνες ΦΥΚ από φαρμακεία ΕΟΠΥΥ (από 100.000.000 ευρώ)
- 155.000.000 ευρώ για νοσοκομειακές φαρμακευτικές δαπάνες νοσοκομείων ΕΣΥ (από 120.000.000 ευρώ)
Πάνω από 300 εκατ. ευρώ υπάρχει βέβαια και η αύξηση του προϋπολογισμού σε σχέση με την αύξηση του ΑΕΠ. Για το 2024 ορίζεται στα 62 εκατομμύρια. ευρώ, εκ των οποίων, σύμφωνα με πληροφορίες, τα 20 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν στη δαπάνη των κοινοτικών φαρμακείων και τα 42 εκατ. ευρώ σε αστυνομικά έξοδα.
Τι παρέχεται;
Σύμφωνα με τον ίδιο Άδωνις Γεωργίδης οι στόχοι που έχουν τεθεί για τη μείωση των φαρμακευτικών δαπανών το 2024 επιτυγχάνονται. Ειδικά για τα νοσοκομειακά έξοδα, όπως δήλωσε πρόσφατα, σε απόλυτους αριθμούς «κλείνουν» με μείωση 10 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2023.
Ωστόσο, η κατάσταση δεν φαίνεται να αλλάζει δραματικά για τη φαρμακοβιομηχανία, καθώς παρά τις αναμενόμενες μειώσεις, οι αποδόσεις αναμένεται να παραμείνουν υψηλές.
Η αγορά πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί ο προϋπολογισμός των φαρμάκων προκειμένου να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στο «φλέγον» ζήτημα των αποζημιώσεων στον κλάδο, σε συνδυασμό με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει.
Ωστόσο, ο Υπουργός ενημέρωσε πρόσφατα τους θεσμικούς φορείς του κλάδου ότι για το 2025, πέρα από την ενίσχυση του προϋπολογισμού κατά 400 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο της ρήτρας με το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και την ενίσχυση του προϋπολογισμού σε σχέση για την αύξηση του ΑΕΠ, δεν προβλέπεται περαιτέρω αύξηση της χρηματοδότησης.
Το επόμενο διάστημα θα επικεντρωθεί σε μέτρα ελέγχου των φαρμακευτικών δαπανών, με πρόσθετους ελέγχους στον ΕΟΠΥΥ, με εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων καθώς και και με αυστηρότερους ελέγχους στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
Παράλληλα, δήλωσε την πρόθεσή του να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε η κατανομή των επιπλέον κονδυλίων για την επόμενη χρονιά να γίνει με αυτόν τον τρόπο. έτσι ώστε κανένα κανάλι δεν πληρώνει μεγαλύτερο clawback -ως ποσοστό των συνολικών πωλήσεων- σε σχέση με τα υπόλοιπα.
Σε κάθε περίπτωση, ο υπουργός είναι αισιόδοξος, εκτιμώντας ότι μέχρι το τέλος του 2025 και τις αρχές του 2026 θα έχει δημιουργηθεί ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον επιστροφής.
