Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από την Ευρώπη καθώς εκατομμύρια πολίτες προσέρχονται στις κάλπες για να εκλέξουν το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Ουκρανία. Οι δημοσκοπήσεις στα 27 κράτη μέλη θα δώσουν επίσης ενδείξεις για τη θέση που έχει και θα λάβει η ΕΕ απέναντι στο Κίεβο και την υποστήριξή της ενάντια στη ρωσική εισβολή.
Πολλά θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα, γιατί εάν οι ψηφοφόροι ανταμείψουν τις ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις, η προσέγγιση των Βρυξελλών στο Κίεβο θα μπορούσε να αλλάξει.
Στην πρώτη γραμμή της υποστήριξης προς την Ουκρανία βρίσκεται ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, καθώς και οι περισσότερες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που δηλώνουν ότι απειλούνται από τη Ρωσία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky εξέφρασε ακόμη μια φορά την ευγνωμοσύνη του στη Γαλλία και τον Μακρόν «για την πρωτοβουλία του και την υποστήριξή του στις προτάσεις μας για την εκπαίδευση των στρατιωτών μας». Μαζί ετοιμάζουμε μια νέα βάση για μονάδες εκπαίδευσης του ουκρανικού στρατού», είπε ο Ζελένσκι.
Επιπλέον, πρόσθεσε, «υπάρχουν ήδη συμφωνίες με άλλους εταίρους σχετικά με πρόσθετα συστήματα αεράμυνας για την Ουκρανία, και ορισμένες από αυτές τις αποφάσεις θα ληφθούν γρήγορα και άλλες το φθινόπωρο».
Από την άλλη, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς αρνείται να ακολουθήσει το κάλεσμα του Μακρόν να στείλει Γερμανούς στρατιώτες ή εκπαιδευτές στο ουκρανικό μέτωπο.
«Δεν θα υπάρχουν στρατιώτες από τις χώρες μας στην Ουκρανία, ούτε από το ΝΑΤΟ», είπε ο Σολτς σε προεκλογική συγκέντρωση στο Ντούισμπουργκ.
Το ίδιο λέει και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν σκοπεύουν να συμμετάσχουν σε αυτή την πρωτοβουλία», τονίζουν οι εκπρόσωποι του Μπάιντεν.
Μέχρι στιγμής, υπό την πίεση της απερχόμενης προέδρου της Επιτροπής Ursula von der Leyen, οι 27 ήταν πολύ ενωμένοι και ενεργοί στην υποστήριξή τους στην Ουκρανία, δίνοντας ακόμη και το πράσινο φως στη χρήση όπλων στις δυτικές χώρες για επιθέσεις σε ρωσικό έδαφος. Μέχρι τότε όμως.
«Όσον αφορά τη στάση απέναντι στο Κίεβο -και συνεπώς προς τη Ρωσία του Πούτιν- υπάρχουν κόκκινες γραμμές που θα καθορίσουν τη μελλοντική ισορροπία της Ευρώπης και τη δική της ταυτότητα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα», υπογραμμίζουν Ευρωπαίοι στρατιωτικοί αναλυτές στη Ναυτεμπορική στις Βρυξέλλες.
Η πολιτική επιβίωση του Ζελένσκι
“Αυτή τη στιγμή, τα πράγματα δεν πάνε καλά για την άμυνα της Ουκρανίας στην περιοχή του Χάρκοβο, παρά τους ισχυρισμούς του Zelensky για το αντίθετο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γερμανία δεν θέλουν να επεκτείνουν τη ζώνη μάχης στη Ρωσία. Το πρόβλημα είναι ότι ο Zelensky βρίσκεται υπό τεράστια πολιτική και στρατιωτική πίεση.
Αλλά όλοι καταλαβαίνουν ότι μια κλιμάκωση του πολέμου θα βοηθούσε μόνο τον ίδιο και την πολιτική του επιβίωση», προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Φυσικά, πρόσφατα η Ουκρανία εξαπέλυσε επίθεση και κατέστρεψε ρωσικούς σταθμούς ραντάρ, μέρος του πυρηνικού συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης της Μόσχας, σε βάθος πάνω από 1.000 χιλιόμετρα στη Ρωσία.
Τέτοια χτυπήματα κατά στόχων στη ρωσική ενδοχώρα ενέχουν εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο κλιμάκωσης εάν πραγματοποιηθούν εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων. Γεγονός είναι ότι αν η Ουκρανία μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο υπέρ της, με αυτές τις επιθέσεις, δεν θα είχε τίποτα κακό. Αλλά επί του παρόντος, ακόμη και η χρήση δυτικών όπλων μεγάλης εμβέλειας δεν αλλάζει την κακή στρατιωτική κατάσταση της Ουκρανίας κατά μήκος της γραμμής του μετώπου μήκους άνω των 1.000 χιλιομέτρων.
Ο ρωσικός στρατός έχει δημιουργήσει μια ουδέτερη ζώνη βάθους 10-15 χιλιομέτρων στην περιοχή του Χάρκοβο, επίσης για να αποκρούσει τις επιθέσεις της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Οι ουκρανικές εισβολές στη ρωσική ενδοχώρα αποτελούν πολιτικό πλεονέκτημα για τον Ζελένσκι επειδή μπορεί να επιδείξει την επιτυχία του στα μέσα ενημέρωσης. Δεν αλλάζουν όμως τη συνολική στρατιωτική κατάσταση. Δεν αλλάζουν την κατάσταση, αλλά εγκυμονούν έναν επιπλέον κίνδυνο κλιμάκωσης. »
Αποτροπή ή τρόμος:
Ο απόστρατος ταξίαρχος Erich Wandt, πρώην στρατιωτικός σύμβουλος της καγκελαρίου Angela Merkel, στο νέο του βιβλίο Abschreckend oder erschreckend? Το Europa ohne Sicherheit (Αποτροπή ή τρόμος; Ευρώπη χωρίς ασφάλεια) τονίζει ότι η ΕΕ «εκτός από την παράδοση όπλων στην Ουκρανία, θα πρέπει να αναζητήσει τρόπους εξόδου από τον πόλεμο στον οποίο δεν υπάρχει στρατιωτική λύση».
Η εστίαση αποκλειστικά σε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς είναι πολύ κοντόφθαλμη. Ακόμη και μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ρωσία δεν θα εξαφανιστεί από τον χάρτη. Αυτή τη στιγμή αυτό είναι αδιανόητο, δεδομένου του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας, που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, αλλά κάποια στιγμή αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει και κάποια στιγμή θα συνεργαστούμε ξανά οικονομικά με τη Ρωσία», υπογραμμίζει ο Γερμανός ταξίαρχος.
Και προσθέτει: «Ανάλογα με τα συμφέροντά μας, θα πρέπει να αποφύγουμε μια νέα εκδοχή του Ψυχρού Πολέμου στην Ευρώπη. Τότε είχαμε μια «πρώτη γραμμή» 800 χιλιομέτρων σε όλη την κεντρική Ευρώπη. Σήμερα, η πρώτη γραμμή αντιπαράθεσης με τη Ρωσία είναι τρεις έως τέσσερις φορές μεγαλύτερη.
Μέχρι στιγμής, έχουν αναληφθεί διάφορες ειρηνευτικές πρωτοβουλίες: από την Κίνα, την Τουρκία και την Ελβετία. Τίποτα δεν ήρθε από τη Γερμανία ή την ΕΕ. Παίζουμε ευσυνείδητα τον ρόλο μας στην υποστήριξη του ΝΑΤΟ. Ούτε περισσότερο, ούτε λιγότερο. Ακόμη και στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου, η στρατιωτική ισχύς συνοδεύτηκε πάντα από ισορροπία συμφερόντων, επιθυμία για διάλογο και μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. »
Ο ρόλος της Κίνας
Αυτό που μας λείπει στον πόλεμο στην Ουκρανία είναι μια ισορροπία μεταξύ της στρατιωτικής αποτροπής και των παραδόσεων όπλων, από τη μια πλευρά, και της προσπάθειας εξόδου από τον πόλεμο μέσω διπλωματίας και διαπραγματεύσεων, από την άλλη.
Πάλι! Δεν υπάρχει πλέον ρεαλιστικό σενάριο εξόδου. Βασικοί παράγοντες, η Ρωσία και η Κίνα δεν εκπροσωπούνται στη Διάσκεψη Ειρήνης στην Ελβετία. Ο Μπάιντεν στέλνει επίσης αντιπροσωπεία δεύτερης βαθμίδας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι επίσης πολύ απασχολημένες εσωτερικά, ιδιαίτερα λόγω των προεδρικών εκλογών. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει με την πιθανή επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις 5 Νοεμβρίου.
Στην πραγματικότητα, ο τερματισμός ενός πολέμου στην Ευρώπη θα ήταν πραγματικό ευρωπαϊκό καθήκον. Όμως, όσον αφορά την πολιτική εξουσίας, τα κλειδιά για μια κατάπαυση του πυρός βρίσκονται μεταξύ της Ουάσιγκτον, της Μόσχας και του Πεκίνου.
Αν η Κίνα κατάφερνε να διαπραγματευτεί μια κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, δεν θα ήταν μόνο ευρασιατική δύναμη, αλλά θα γινόταν και μια… ευρωπαϊκή δύναμη.
