Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης πέθανε σε ηλικία 88 ετών και η κυβέρνηση κήρυξε τετραήμερο εθνικό πένθος για τον θάνατό του.
Η κήρυξη εθνικού ή δημόσιου πένθους είναι ένας τρόπος να αποδοθούν μεταθανάτιες τιμές σε διακεκριμένους πολίτες, πρώην αρχηγούς κρατών ή πρωθυπουργούς καθώς και σε θύματα φυσικών καταστροφών ή θανατηφόρων ατυχημάτων.
Δεν είναι η πρώτη φορά που αυτό κηρύσσεται δημόσιο ή εθνικό πένθος στη χώρα μας. Συγκεκριμένα, την τελευταία πενταετία, παρόμοια κατάσταση έχει σημειωθεί πέντε φορές.
Ωστόσο, στην περίπτωση του Κώστα Σημίτη είναι πρώτη φορά που κηρύσσεται 4ήμερο εθνικό πένθος.
Μετά το 1974, η αυστηρή διάκριση μεταξύ εθνικού και δημοσίου πένθους έπαψε να υφίσταται στην πράξη, ενώ η απονομή τιμών με κήρυξη πένθους επεκτάθηκε σε διακεκριμένους πολίτες και θύματα καταστροφών ή θανατηφόρων ατυχημάτων. Η κήρυξη εθνικού ή δημόσιου πένθους συνδυάζεται γενικά με την κηδεία με δημόσια δαπάνη και την απόδοση τιμών.
Πότε κηρύχθηκε δημόσιο πένθος στην Ελλάδα;
- Τον Ιούνιο του 1996, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος.
- Τον Ιούλιο του 1996, μετά το θάνατο του Παρθένιου Γ’ της Αλεξάνδρειας, κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος.
- Τον Απρίλιο του 1998, μετά τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Σεραφείμ, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (10, 11, 12, 13 Απριλίου).
- Τον Νοέμβριο του 2002, μετά τον θάνατο του Μιχαήλ Στασινόπουλου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος.
- Τον Σεπτέμβριο του 2004, μετά τον θάνατο του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρου Ζ’, κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος (13, 14 και 15 Σεπτεμβρίου).
- Τον Ιανουάριο του 2008, μετά τον θάνατο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (28, 29, 30, 31 Ιανουαρίου).
- Τον Μάιο του 2017, μετά τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (29, 30, 31 Μαΐου και 1 Ιουνίου).
- Τον Δεκέμβριο του 2021, μετά τον θάνατο του Κάρολου Παπούλια, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (26, 27, 28 και 30 Δεκεμβρίου).
- Τον Φεβρουάριο του 2022, μετά τον θάνατο του Χρήστου Σαργετάκη, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος (3, 4, 5 και 7 Φεβρουαρίου).
Πότε κηρύχθηκε δημόσιο πένθος στην Ελλάδα;
- Τον Μάρτιο του 1994, μετά τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος.
- Τον Απρίλιο του 1998, μετά τον θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος.
- Τον Σεπτέμβριο του 2001, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, η 14η Σεπτεμβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
- Τον Αύγουστο του 2005, μετά το δυστύχημα της Helios Air, η 16η Αυγούστου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
- Τον Αύγουστο του 2007, μετά τις τεράστιες πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα.
- Τον Νοέμβριο του 2017, μετά τις φονικές πλημμύρες στη Δυτική Αττική.
- Τον Ιούλιο του 2018, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Αττική, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (24, 25 και 26 Ιουλίου).
- Τον Σεπτέμβριο του 2021, μετά τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (2, 3, 4 Σεπτεμβρίου).
- Τον Οκτώβριο του 2021, μετά τον θάνατο της Φώφης Γεννηματά, η 27η Οκτωβρίου κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους.
- Τον Μάρτιο του 2023, μετά τη μετωπική σύγκρουση δύο τρένων στα Τέμπη, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (1, 2 και 3 Μαρτίου).
- Τον Ιούνιο του 2023, μετά το μοιραίο ναυάγιο με πρόσφυγες και μετανάστες στα ανοιχτά της Πύλου,[60] κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος (14, 15 και 16 Ιουνίου).
