Μια θανατηφόρα χρονιά με ατάκες Πυρκαγιές στο δάσοςπου κατέστρεψε σχεδόν 4 δισεκατομμύρια στρέμματα δάσους και σκότωσε περισσότερους από 250 ανθρώπους, ήταν το 2023. οι πυρκαγιές προκάλεσαν την έκλυση 6,5 δισεκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Πυρκαγιές ιστορικών διαστάσεων στον Καναδά
Η Αμερική σημείωσε ρεκόρ εποχής πυρκαγιών φέτος, με σχεδόν 800 εκατομμύρια στρέμματα να κάηκαν στις 23 Δεκεμβρίου, περισσότερο από ενάμισι φορές την έκταση της Ισπανίας, ή 100 εκατομμύρια περισσότερα από τον ετήσιο μέσο όρο για την περίοδο 2012-2022. ίδια ημερομηνία. σύμφωνα με το Παγκόσμιο Σύστημα Πληροφοριών για τις Πυρκαγιές (GWIS).
Η μεγαλύτερη καταστροφή σημειώθηκε στον Καναδά, όπου κάηκαν φέτος 180 εκατομμύρια εκτάρια δάσους.
Αυτές ήταν πυρκαγιές που τροφοδοτήθηκαν από την ξηρασία και τη ζέστη που προκλήθηκαν από την κλιματική αλλαγή και ήταν «ανεξέλεγκτες» επειδή «οι τακτικές μάχης αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές», εξήγησε στο AFP Pauline Villen-Carlotti, γιατρός γεωγραφίας και ειδικός στις πυρκαγιές.
«Δεν είμαστε πλέον σε θέση να το αντιμετωπίσουμε, στις σημερινές συνθήκες, με το ανθρώπινο δυναμικό μας, εξ ου και η σημασία της ανάντη δράσης, για την πρόληψη, παρά εκ των υστέρων, στη μάχη και στην εξαφάνιση», συνεχίζει η περίληψη.
Μια θανατηφόρα χρονιά
Ενενήντα επτά νεκροί και 31 αγνοούμενοι στις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν τον Αύγουστο στη Χαβάη, 34 νεκροί στην Αλγερία, 28 στην Ελλάδα…
Η χρονιά ήταν η πιο θανατηφόρα του 21ου αιώνα, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Emergency Events (EM-DAT) του Καθολικού Πανεπιστημίου του Louvain, με περισσότερους από 250 θανάτους.
«Πρόκειται για υπερβολική θνησιμότητα που είναι πιθανό να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια», πιστεύει. πυρκαγιές «οι οποίες πλησιάζουν επικίνδυνα τις πόλεις», επισημαίνει η Pauline Villen-Carlotti. Τον Αύγουστο, η πόλη θέρετρο Lahaina, στο Μάουι, στη Χαβάη, καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς από πυρκαγιά.
Και φέτος, εκτός από τις γενικά εκτεθειμένες περιοχές, όπως η λεκάνη της Μεσογείου (Ελλάδα, Ιταλία, Τυνησία, Αλγερία, κ.λπ.), η Βόρεια Αμερική ή η Αυστραλία, άλλες περιοχές, που μέχρι τώρα είχαν σωθεί, όπως η Χαβάη ή η Τενερίφη, υπέστησαν καταστροφές, αύξηση του αριθμού των ατόμων που κινδυνεύουν και επηρεάζουν τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς.
Έξι εκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του άνθρακα
Όσο περισσότερες πυρκαγιές συμβαίνουν, τόσο μικρότερη είναι η περίοδος βλάστησης και τόσο περισσότερο χάνεται η ικανότητα των δασών να απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα. «Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, οι δασικές πυρκαγιές μειώνουν την αποθήκευση άνθρακα κατά περίπου 10%,» εξηγεί η Solène Tirketti, ερευνήτρια στο LATMOS (Εργαστηριακές Ατμόσφαιρες, Περιβάλλοντα, Χωρικές Παρατηρήσεις).
Επιπλέον, μόλις καεί, Τα δέντρα απελευθερώνουν ξαφνικά στην ατμόσφαιρα όλο το διοξείδιο του άνθρακα, ένα αέριο που προκαλεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου, που είχαν αποθηκεύσει.
Ο αντίκτυπος, ωστόσο, είναι σχετικός: από την αρχή του έτους, οι δασικές πυρκαγιές έχουν απελευθερώσει περίπου 6,5 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Σύστημα Πληροφοριών για τις Πυρκαγιές (GWIS), σε σύγκριση με 36,8 δισεκατομμύρια τόνους από τη χρήση ορυκτών καυσίμων ( πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακας κ.λπ.) και τσιμέντο.
Συνήθως, περίπου το 80% του άνθρακα που δημιουργείται από τις δασικές πυρκαγιές στη συνέχεια επαναρροφάται από τη βλάστηση που αναπτύσσεται ξανά την επόμενη σεζόν. Αντίθετα, το υπόλοιπο 20% συμβάλλει στην αύξηση της συσσώρευσης διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, τροφοδοτώντας την αύξηση της θερμοκρασίας σε ένα είδος φαύλου κύκλου.
Άμεσες επιπτώσεις στην υγεία
Εκτός από το διοξείδιο του άνθρακα, οι δασικές πυρκαγιές και οι πυρκαγιές σε περιοχές με αραιά βλάστηση απελευθερώνουν μια σειρά παθογόνων σωματιδίων, από μονοξείδιο του άνθρακα έως μια σειρά άλλων αερίων ή αερολυμάτων (στάχτη, αιθάλη κ.λπ.).
«Αυτές οι εκπομπές τροποποιούν σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα του αέρα, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά κατά τη διάρκεια των πιο σοβαρών πυρκαγιών», εκτιμά ο Solenn Tirketi, επισημαίνοντας «άμεσο αντίκτυπο στην υγεία» που προστίθεται στην «καταστροφή οικοσυστημάτων, ιδιοκτησίας και υποδομών».
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο στο περιοδικό Nature, οι πληθυσμοί στις φτωχότερες χώρες, κυρίως στην Κεντρική Αφρική, είναι πολύ πιο εκτεθειμένοι στην ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλείται από αυτές τις πυρκαγιές από εκείνους στις ανεπτυγμένες χώρες.
Η συγκεκριμένη περίπτωση της Αφρικής
Ο Αφρική είναι η ήπειρος στην οποία έχουν καεί οι μεγαλύτερες εκτάσεις από την αρχή του χρόνου (σχεδόν 2,120 δισεκατομμύρια εκτάρια), αλλά για την Pauline Villen-Carlotti δεν πρέπει να “δώσουμε πολύ βάρος σε αυτές τις αφρικανικές πυρκαγιές” επειδή ο αριθμός δεν αντικατοπτρίζει “μεγάλα δάση φωτιές».
Πρόκειται για μάλλον μικρές «αγροτικές πυρκαγιές», «μια παραδοσιακή πρακτική που δεν βλάπτει ιδιαίτερα τα δάση γιατί οι πυρκαγιές είναι ελεγχόμενες» και εφαρμόζονται κυκλικά, διευκρινίζει ο ειδικός.
Έχουν αντίκτυπο στην τοπική χλωρίδα και πανίδα, αλλά μεσοπρόθεσμα «τα δέντρα γενικά θα ξαναφυτρώσουν επιτρέποντας την ανανέωση» της βλάστησης, μια αύξηση της ποικιλότητας των φυτών, προσθέτει.
Η δυνατότητα αναγέννησης των καμένων επιφανειών στην πραγματικότητα εξαρτάται από τη συχνότητα των πυρκαγιών στο ίδιο έδαφος και την ένταση των πυρκαγιών.
