Στο Ηνωμένο Βασίλειο, έως και 8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας κινδυνεύουν από την τεχνητή νοημοσύνη χωρίς κρατική παρέμβαση, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Δημόσιας Πολιτικής (IPPR).
“Ήδη, το 11% των θέσεων εργασίας στη Βρετανία έχει αντικατασταθεί από τεχνητή νοημοσύνη: Αυτές είναι οι λεγόμενες γνωστικές εργασίες ρουτίνας, όπως η διαχείριση βάσεων δεδομένων για παράδειγμα.
Οι λεγόμενες εργασίες back-office και αυτές που εκτελούνται από τα λεγόμενα «πρώτα επίπεδα» θα κινδύνευαν περισσότερο επειδή εκτίθενται πιο εύκολα στον αυτοματισμό. Οι γυναίκες και οι νέοι αποτελούν επίσης τις κοινωνικές κατηγορίες που πλήττονται περισσότερο.
Ωστόσο, το ποσοστό των μορφών εργασίας που επηρεάζονται από την εισαγωγή αυτής της τεχνολογίας θα μπορούσε να αυξηθεί έως και 59%, προειδοποιεί το IPPR, εάν οι εταιρείες αποφασίσουν να ενσωματώσουν αυτή την τεχνολογία πιο βαθιά.
Πολλά θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές που θα αποφασίσουν να εφαρμόσουν οι κυβερνήσεις. Μεταξύ των μέτρων που προτείνει η δεξαμενή σκέψης είναι η υποστήριξη για «πράσινες» θέσεις εργασίας, λιγότερο εκτεθειμένες στον αυτοματισμό, μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής, όπως φορολογικά κίνητρα ή επιδοτήσεις, για την ενθάρρυνση της ανάπτυξης θέσεων εργασίας και όχι για την πλήρη μεταφορά τους.
Μεγάλες ανατροπές στην αγορά εργασίας
Σύμφωνα με το IPPR, χωρίς κρατική παρέμβαση και όταν οι επιχειρήσεις αφήνονται να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους, τα χειρότερα σενάρια μπορούν να γίνουν πραγματική πιθανότητα. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο του IPPR Carsten Jung, «στην τρέχουσα μορφή του, η γενετική τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγάλες διαταραχές στην αγορά εργασίας, αλλάζοντας ριζικά την κατάσταση για εκατομμύρια εργαζόμενους».
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει ακόμη και πυροδοτήσει συζητήσεις για το ρόλο της στην αντικατάσταση του ανθρώπινου ταλέντου.
Παρά τις επαναστατικές εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη, οι άνθρωποι διαθέτουν εγγενείς ιδιότητες που τους καθιστούν αναντικατάστατους. Πάνω από όλα, η δημιουργικότητα, η ανθρώπινη ικανότητα να σκέφτεται έξω από το κουτί, να βρίσκει καινοτόμες λύσεις, με κριτικό μυαλό.
Η τεχνητή νοημοσύνη, ενώ είναι ικανή να επεξεργάζεται μεγάλο όγκο δεδομένων και να αναγνωρίζει μοτίβα, στερείται των δημιουργικών και φανταστικών ικανοτήτων των ανθρώπων.
Εξάλλου, η δημιουργικότητα είναι αυτή που κάνει εφευρέσεις. Μέσα από την ανθρώπινη ευρηματικότητα, οι επαναστατικές ιδέες και ανακαλύψεις καρποφορούν.
Συναισθηματική νοημοσύνη
Επιπλέον, ένα άλλο καθοριστικό χαρακτηριστικό του ανθρώπινου ταλέντου είναι η συναισθηματική νοημοσύνη: η κατανόηση και η ενσυναίσθηση, η αποτελεσματική επικοινωνία και η οικοδόμηση ουσιαστικών σχέσεων. Είναι μια ουσιαστική πτυχή πολλών επαγγελμάτων.
Η τεχνητή νοημοσύνη, με τους αλγόριθμους και τη μηχανική της μάθηση, μπορεί να προσομοιώσει τα συναισθήματα σε κάποιο βαθμό, αλλά δεν έχει το βάθος και τη διαίσθηση που φέρνουν οι άνθρωποι στις διαπροσωπικές αλληλεπιδράσεις.
Οι αλγόριθμοι μπορούν να αναλύσουν ιστορικά δεδομένα, αλλά διατρέχουν τον κίνδυνο να είναι μεροληπτικοί και να ενισχύσουν τις υπάρχουσες ανισότητες. Εάν αφεθούν ανεξέλεγκτοι, οι αλγόριθμοι θα μπορούσαν να διαιωνίσουν τις διακρίσεις και τον αποκλεισμό, ενισχύοντας έτσι τα ελαττώματα της κοινωνίας μας.
Το ανθρώπινο ταλέντο, με την ηθική του αίσθηση και την ικανότητά του για ενσυναίσθηση, παίζει ουσιαστικό ρόλο στον μετριασμό αυτών των προκαταλήψεων και στη διασφάλιση της δικαιοσύνης στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Φυσικά, η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να αντικαταστήσει το ανθρώπινο ταλέντο, αλλά αναμφίβολα μπορεί να το βελτιώσει και να το αυξήσει. Η τεχνητή νοημοσύνη υπερέχει στην εκτέλεση επαναλαμβανόμενων και συνηθισμένων εργασιών, απελευθερώνοντας το ανθρώπινο ταλέντο να επικεντρωθεί σε πιο περίπλοκες και δημιουργικές προσπάθειες.
Για παράδειγμα, τα διαγνωστικά συστήματα που βασίζονται σε τεχνητή νοημοσύνη στην υγειονομική περίθαλψη μπορούν να αναλύσουν εικόνες και ιατρικά δεδομένα για να εντοπίσουν πιθανές ασθένειες. Αυτό επιτρέπει στους επαγγελματίες υγείας να κάνουν πιο ακριβείς διαγνώσεις και να παρέχουν εξατομικευμένες θεραπείες, βελτιώνοντας έτσι τη φροντίδα των ασθενών.
Στην εξυπηρέτηση πελατών, τα chatbot που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να χειριστούν αποτελεσματικά ερωτήματα ρουτίνας, επιτρέποντας στους ανθρώπους να χειρίζονται πιο περίπλοκα και διαφοροποιημένα ζητήματα πελατών.
«Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι απειλή, αλλά ο τρόπος που τη χρησιμοποιούμε μπορεί να είναι», προειδοποιεί ο ερευνητής Matt Bean από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στη Σάντα Μπάρμπαρα. «Υπάρχει ο κίνδυνος η γνώση που αποκτούν οι εργαζόμενοι να μην μεταφερθεί στην επόμενη γενιά και συνεπώς να χαθεί μακροπρόθεσμα.
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στον κόσμο της εργασίας μπορεί επίσης να υπονομεύσει τη μεταφορά γνώσεων και δεξιοτήτων στις μελλοντικές γενιές», λέει ο Bean στο τελευταίο του βιβλίο, The Skill Code: How to Save Human Ability in an Age of Intelligent Machinery.
«Μαθαίνω από τη σκιά»
Ο Matt Bean, CTO, έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία μελετώντας και δουλεύοντας με έξυπνες μηχανές. Σε ένα από τα πρώτα του έργα, πέρασε εκατοντάδες ώρες παρατηρώντας χειρουργικές επεμβάσεις και πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε νοσοκομεία των ΗΠΑ για να καταλάβει πώς η εισαγωγή των ρομπότ επηρέασε τη χειρουργική εκπαίδευση και τη γνώση των βοηθών χειρουργών.
«Είναι σαφές ότι ο κύριος χειρουργός ελέγχει το ρομπότ και ο ασκούμενος έχει γίνει εντελώς προαιρετικός, παρατηρώντας συχνά τη διαδικασία μόνο σε μια οθόνη», λέει. Πρόκειται για μια ριζική αλλαγή σε σχέση με το παρελθόν, όπου ο ασκούμενος βοηθούσε τον ανώτερο χειρουργό σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.
Όπου υπάρχει φως, υπάρχει σκιά. Η τεχνητή νοημοσύνη αυξάνει την παραγωγικότητα των ειδικών, αλλά επιβραδύνει την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νέων επαγγελματιών. Η μεταφορά γνώσης απειλείται λόγω της «σκιώδης μάθησης».
«Η παρακολούθηση ταινιών δεν σε κάνει ηθοποιό», λέει ο Αμερικανός ερευνητής και συνιστά: Τα νεαρά ταλέντα όχι μόνο να παρατηρούν, αλλά να συμμετέχουν ενεργά στη δουλειά. Το πρόβλημα δεν είναι η τεχνολογία, αλλά ο τρόπος που χρησιμοποιείται.
